Ρεπορτάζ : Μανταλένα Πίου
(από την Ημερησία)
Σε «μάχη» μεταξύ ρωσικών ομίλων τείνει να εξελιχθεί ο διαγωνισμός για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, καθώς, προς απογοήτευση των Βρυξελλών, oι Ρώσοι είναι εκείνοι που εξακολουθούν να επιδεικνύουν ζωηρό ενδιαφέρον για την εταιρεία, τη στιγμή που από τους υπόλοιπους διεκδικητές oι περισσότεροι ζητούν χρόνο προκειμένου να αναπτύξουν συμμαχίες και συνεργασίες.
Σήμερα λήγει και η δεύτερη ...«άτυπη» παράταση που έδωσε το Ταμείο Αποκρατικοποίησης (ΤΑΙΠΕΔ) στους δεκατέσσερις υποψηφίους για να ανακοινώσουν τα συνεργαζόμενα επιχειρηματικά σχήματα με τα οποία θα προχωρήσουν στην κατάθεση των προσφορών.
Η προθεσμία για τις προσφορές λήγει στις 5 Νοεμβρίου, αλλά ακούγονται σενάρια για παράταση, αν και στο ΤΑΙΠΕΔ δεν φαίνεται να υπάρχει συμφωνία για το θέμα.
Ενδιαφέρον Μόλις προχθές, ο όμιλος Sintez, που ανήκει στο Ρώσο μεγιστάνα Λεονίντ Λεμπέντεφ και δραστηριοποιείται στον διαγωνισμό μέσω του ενεργειακού του βραχίονα, την εταιρεία Νegusneft, επαναβεβαίωσε το ενδιαφέρον για τη ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ. Ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου δήλωσε ότι η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί σε διαμετακομιστικό κέντρο αερίου για την Ευρώπη, προσθέτοντας ότι η χώρα μας αποτελεί καλή ευκαιρία για επενδύσεις.
Ανάλογή δυναμική βλέπει και ο ρωσικός κολοσσός Gazprom, που σύμφωνα με δημοσιεύματα του ξένου Τύπου δραστηριοποιείται έντονα για τη δημιουργία κλίματος, υπέρ της υποψηφιότητάς του.
Για τις Βρυξέλλες η προοπτική αυτή φαίνεται ότι προκαλεί «πονοκέφαλο», καθώς βασικός στόχος της ενεργειακής πολιτικής είναι η μείωση της εξάρτησης από τη Ρωσία. Από την άλλη πλευρά, η Ε.Ε. μέσω της τρόικας και του Μνημονίου, πιέζει για τις αποκρατικοποιήσεις, με πρώτη, μεγάλη κίνηση, κατά την περίοδο αυτή, την πώληση της ΔΕΠΑ.
Το μεγάλο ενδιαφέρον των Ρώσων και των άλλων υποψηφίων δεν εστιάζεται στην εσωτερική αγορά, αλλά στη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί η Ελλάδα ως κέντρο διαμετακόμισης φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Το πρότζεκτ του ελληνο-ιταλικού αγωγού, το οποίο προωθούσαν η ιταλική Edison μαζί με τη ΔΕΠΑ για τη μεταφορά αζέρικου φυσικού αερίου, μπορεί να έχει «νεκρώσει» αφού απορίφθηκε από το κονσόρτιουμ στο Αζερμπαϊτζάν, παραμένει όμως ανοικτό στους σχεδιασμούς για τη μεταφορά ρωσικού αερίου, ή ενδεχομένως του αερίου από τα κυπριακά και ισραηλινά κοιτάσματα ή ακόμα και τα ελληνικά, αν οι έρευνες επιβεβαιώσουν τα σενάρια για την ύπαρξη υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης και σε άλλες περιοχές της χώρας. Επιπρόσθετα, η Ελλάδα παραμένει μία από τις ιδανικές περιοχές για τη δημιουργία αποθηκών LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου), τομέας που διεθνώς γνωρίζει τεράστια ανάπτυξη και έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των ρωσικών εταιρειών αερίου.
Μεταφορά
Ο παίκτης που θα αποκτήσει τη ΔΕΠΑ θα μπορεί να ελέγχει καλύτερα τις συνολικές εξελίξεις στον λεγόμενο «Νότιο Διάδρομο» για τη μεταφορά αερίου στην Ευρώπη. Η Ελλάδα διεκδικεί ενεργά μερίδιο, μέσω του πρότζεκτ ΤΑΡ, έναν αγωγό με μετόχους την ελβετική EGL, τη νορβηγική Statoil και τη γερμανική E-on, που επιδιώκει να μεταφέρει αζέρικο άεριο στην Ιταλία, μέσω Τουρκίας - Ελλάδας - Αλβανίας. Ο ΤΑΡ βρίσκεται σήμερα στην τελική ευθεία διεκδίκησης του έργου, μαζί με τον West Nabucco, ένα πρότζεκτ, το οποίο παρακάμπτει τη χώρα μας, αφού θα αναπτυχθεί στη διαδρομή Τουρκίας - Βουλγαρίας με τελικό προορισμό την Αυστρία.
Ας σημειωθεί ότι η Socar, η κρατική εταιρεία αερίου του Αζερμπαϊτζάν έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εξαγορά της ΔΕΠΑ, ενώ ανάμεσα στους διεκδικητές είναι η ιταλική ENI που ενδιαφέρεται για μερίδιο στον ΤΑΡ και η άλλη ιταλική ενεργειακή εταιρεία, η Edison. Tη λίστα των υποψηφίων συμπληρώνουν η αλγερινή Sonatrach, η οποία τροφοδοτεί τη ΔΕΠΑ με LNG και τελευταία παρουσίασε σχέδια για αγωγό με κατεύθυνση την Ελλάδα και στόχο την τροφοδοσία των Βαλκανίων, η ιαπωνική Mitsui, η ισπανική Enagas, η ολλανδική Vopac, η ισραηλινή Israel Corp, η ισπανική Gas Natural, η τσεχική PPF Fund, καθώς και δύο ελληνικές εταιρείες η Μ&Μ, των ομίλων Μυτιληναίου και Motor Oil και η ΓΕΚ-Τέρνα.
Χρηματοδότηση
Ορισμένοι από τους ευρωπαϊκούς κυρίως ομίλους φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη χρηματοδότηση της εξαγοράς της ΔΕΠΑ, το ύψος της οποίας μπορεί να φθάνει στο 1 - 1,5 δισ. ευρώ, αν συνδυαστεί και με την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ, στον οποίο ανήκουν οι βασικοί αγωγοί και οι εγκαταστάσεις LNG στη Ρεβυθούσα. Ευρωπαϊκή οδηγία πάντως, όπως και ο σχετικός ελληνικός νόμος, απαγορεύει σε ενεργειακούς ομίλους να αποκτούν μερίδιο στους Διαχειριστές Δικτύων, όπως ο ΔΕΣΦΑ, πράγμα που περιπλέκει την κατάσταση τόσο για τους Ρώσους όσο και για άλλες εταιρείες.
Ο ΔΕΣΦΑ είναι σήμερα θυγατρική εταιρεία της ΔΕΠΑ, με ανεξάρτητη διοίκηση (διορίζεται από το Δημόσιο) και προοπτική πλήρους ιδιοκτησιακής ανεξαρτοποίησης από τη μητρική.
Οι υποψήφιοι
Εκτος από τον όμιλο Sintez και την Gazprom, η κρατική εταιρεία αερίου του Αζερμπαϊτζάν, η Socar, έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εξαγορά της ΔΕΠΑ, ενώ ανάμεσα στους διεκδικητές είναι οι ιταλικές ENI -που ενδιαφέρεται για μερίδιο στον ΤΑΡ- και η Εdison.
Tη λίστα των υποψηφίων συμπληρώνουν η αλγερινή Sonatrach, η ιαπωνική Mitsui, η ισπανική Enagas, η ολλανδική Vopac, η ισραηλινή Israel Corp, η ισπανική Gas Natural, η τσεχική PPF Fund, καθώς και δύο ελληνικές εταιρείες η Μ&Μ, των ομίλων Μυτιληναίου και Motor Oil και η ΓΕΚ-Τέρνα.
Αγωγός
Η Ελλάδα διεκδικεί ενεργά μερίδιο, μέσω του πρότζεκτ ΤΑΡ, έναν αγωγό με μετόχους την ελβετική EGL, τη νορβηγική Statoil και τη γερμανική E-on, που επιδιώκει να μεταφέρει αζέρικο άεριο στην Ιταλία, μέσω Τουρκίας - Ελλάδας - Αλβανίας.
